Rechtsbijstand (definitie)

Rechtsbijstand ziet op de bijstand die je inschakelt als er sprake is van een juridisch geschil. We noemen dit ook wel rechtshulp. Rechtsbijstand kan verleend worden door een advocaat, jurist of mediator. Voor Rechtsbijstand kun je daarnaast ook terecht bij onder andere de Rechtswinkel (of Wetswinkel) en het Juridisch Loket.

Welke vorm van rechtsbijstand jij nodig hebt is afhankelijk van het geschil. En hoe complex het geschil is. De kosten van rechtsbijstand verschillen net zo goed. Zo kan je bij de Rechtswinkel voor gratis advies terecht. De kosten van een advocaat zijn daarentegen aanzienlijk.

Bij de rechter is advocaat verplicht

Voor zaken die aan de rechter worden voorgelegd heb je vaak verplicht een advocaat nodig. Zonder advocaat kan je de zaak dan niet voorleggen aan de rechter. Dit noemen we de verplichte procesvertegenwoordiging.

Het kan ook zo zijn dat je geschil zo ingewikkeld is dat je daarvoor echt advies nodig hebt van een advocaat. De kennis of mogelijkheden van de Rechtswinkel of het Juridisch Loket is of zijn dan niet toereikend. Als je een rechtsbijstandsverzekering hebt afgesloten worden de kosten van een advocaat mogelijk (deels) gedekt door je verzekeraar. Informeer hiervoor vooraf naar de voorwaarden van de verzekeraar.

Rechtsbijstand kan verleend worden bij elk juridisch geschil, denk aan rechtsbijstand bij scheiden of arbeidsconflict.

Rechtsbijstand met laag inkomen

Heb je een laag inkomen en ben je niet in staat de kosten van een advocaat te betalen? Dan kom je mogelijk voor toevoeging in aanmerking. De advocaat wordt dan aan je “toegevoegd” en de overheid keert de advocaat hiervoor een vergoeding uit. Zelf betaal je een eigen bijdrage aan de advocaat. De hoogte van de eigen bijdrage is afhankelijk van je inkomen: hoe hoger het inkomen, hoe hoger de eigen bijdrage.

Ook voor mediation kan toevoeging worden verleend. Hiervoor geldt hetzelfde als voor een toegevoegd advocaat. De eigen bijdrage voor mediation is echter minimaal en zelfs aanzienlijk lager dan de eigen bijdrage die je betaalt voor een eigen advocaat.

De aanvraag tot toevoeging wordt door je advocaat of mediator ingediend bij de Raad voor Rechtsbijstand. De Raad voor Rechtsbijstand beoordeelt op basis van je inkomen en je vermogen of je voor toevoeging in aanmerking komt. Ook de aard van het geschil speelt een rol. Zo wordt niet voor alle geschillen toevoeging verleend. Het financieel belang kan hierbij soms ook een rol spelen. Voor een echtscheidingsprocedure wordt wel een toevoeging verleend. Ook voor het maken of wijzigen van een ouderschapsplan.