Ouderschapsplan: antwoord op al je vragen
Als je gaat scheiden en je hebt minderjarige kinderen, dan is het ouderschapsplan maken één van je belangrijkste taken. Het ouderschapsplan opstellen moet je serieus nemen, want in dit document leg je vast hoe jullie na de scheiding voor de kinderen gaan zorgen. Hieronder geven we aan waar je allemaal aan moet denken. Ook kun je gratis een voorbeeld ouderschapsplan downloaden.
Je zit nergens aan vast!
Ga direct naar:
- Is een ouderschapsplan verplicht?
- Kies je voor een omgangsregeling of co-ouderschap?
- Ouderschapsplan opstellen met of zonder mediator?
- Voorbeeld ouderschapsplan downloaden
- Ouderschapsplan maken? Beantwoord deze 7 vragen
- Jaarlijks evalueren en ouderschapsplan wijzigen
- Tussentijds ouderschapsplan aanpassen
Is een ouderschapsplan verplicht?
Ja, als je gaat scheiden, is een ouderschapsplan verplicht. Tenminste, als je gehuwd bent of een geregistreerd partnerschap hebt. Uiteraard moet je ook tenminste één minderjarig kind hebben. Als je samenwoont en je hebt gezamenlijk gezag, is een ouderschapsplan ook verplicht. Het plan is een overeenkomst in de juridische zin van het woord. Door afspraken goed vast te leggen, weet iedereen waar hij of zij aan toe is. Dat maakt de kans op toekomstige conflicten kleiner. Maar dan moet alles wel duidelijk verwoord zijn.
Kies je voor een omgangsregeling of co-ouderschap?
Als je de dagelijkse zorg voor de kinderen met elkaar deelt, dan is er sprake van co-ouderschap. Die verdeling hoeft niet persé fifty-fifty te zijn, maar het moet er wel in de buurt komen. Als je kiest voor co-ouderschap, dan maak je een co-ouderschapsplan. In andere gevallen is er sprake van een omgangsregeling die je dus vastlegt in het ouderschapsplan.
Ouderschapsplan opstellen met of zonder mediator?
Wij zeggen altijd dat je zoveel mogelijk zelf moet doen. Het is immers jullie leven en het zijn jullie kinderen. Als jullie uit elkaar gaan, kun je er bijvoorbeeld voor kiezen om in ieder geval afspraken met hulp van de mediator te maken over zaken waar je zelf niet direct uitkomt. Daarnaast is het altijd slim om de mediator het uiteindelijke plan te laten beoordelen. Dan weet je zeker dat je ook in juridische zin niets geks doet.
Voorbeeld ouderschapsplan downloaden
Zoals we hierboven al aangeven: ga vooral zelf aan de slag met het opstellen van het ouderschapsplan. Dit is echt heel belangrijk en daar moet je dus ruim de tijd voor nemen. Om het je makkelijk te maken, kun je hier een voorbeeld ouderschapsplan downloaden.
Ouderschapsplan maken? Beantwoord deze 7 vragen
Om de belangen van de kinderen te waarborgen, moet het ouderschapsplan aan bepaalde voorwaarden voldoen. Zo moet uit het ouderschapsplan blijken hoe:
- de zorg voor de kinderen wordt verdeeld;
- de ouders elkaar op de hoogte houden en raadplegen;
- ouders in de kosten van verzorging en opvoeding van de kinderen voorzien;
- de kinderen bij het maken van het ouderschapsplan zijn betrokken.
Dat doe je door antwoord te geven op de volgende zeven belangrijke vragen.
1. Welke omgangsregeling spreek je af?
Dit is natuurlijk de allerbelangrijkste vraag die je moet beantwoorden. Wanneer zijn de kinderen bij de ene, en wanneer bij de andere ouder? Dit staat in de omgangsregeling en bepaalt hoe vaak jij voor je kinderen gaat zorgen. Andere vragen die onder de omgangsregeling vallen zijn:
- Wanneer mag er worden afgeweken van de afgesproken omgangsregeling?
- Wie brengt de kinderen naar de andere ouder en op welk tijdstip gebeurt dat?
- Wat doe je met de spulletjes van de kinderen als de wisseling op school plaatsvindt?
2. Bij wie kind inschrijven na scheiding?
De ouder bij wie de kinderen staan ingeschreven in de gemeentelijke basisadministratie ontvangt tevens de kinderbijslag, het kindgebondenbudget en de combinatiekorting. Als je twee of meer kinderen hebt, kun je ervoor kiezen om de één op het adres van moeder en de ander(en) op het adres van vader in te schrijven. Zo kun je beiden profiteren van fiscale voordelen als kindgebonden budget. Voor alle fiscale zaken geldt dat er haken, ogen en voorwaarden aan zitten. Kijk op de website van de Belastingdienst om te beoordelen of jij aan de meest actuele voorwaarden voldoet.
3. Welke huisregels spreek je met elkaar af?
Als de kinderen bij jou zijn, ga je natuurlijk niet voor ieder wissewasje je ex-partner bellen. Daarom is het belangrijk dat je in het ouderschapsplan vastlegt over wat je zelfstandig mag beslissen en wat je in overleg met elkaar beslist. Sommige dingen kun je pas doen als de ander je ook officieel toestemming geeft, zoals bijvoorbeeld naar het buitenland reizen. Zorg dat je tenminste antwoord geeft op de volgende vragen:
- Waarvoor heb je de toestemming van de ander nodig?
- Hoe (vaak) onderhouden jullie contact met elkaar?
- Wat doe je als je ergens samen niet uitkomt?
4. Wat spreek je af over de kinderkosten?
Hoe leuk het ook is om kinderen te hebben; zij kosten geld. Daarover moet je dus goed afspraken maken. Uiteraard moet bekeken worden of er kinderalimentatie betaald moet worden. Andere zaken waar je afspraken over maakt zijn:
- Kosten school en vrije tijd
- Zakgeld
- Ziektekosten
De must-read van onze hoofdredacteur voor slechts € 14,95.
5. Hoe ga je om met schoolzaken?
Ook hiervoor geldt: je klimt niet voor ieder wissewasje in de telefoon om de andere ouder te bellen. Maar er zijn natuurlijk zaken die heel belangrijk zijn. Denk bijvoorbeeld aan de keuze voor een school. En wat doe je als het niet goed gaat op school? Aan welke schoolactiviteiten mogen de kinderen (niet) meedoen? Verder beantwoord je deze vragen in het ouderschapsplan:
- Hoe houd je elkaar op de hoogte over de gang van zaken op school?
- Wat doe je op vrije dagen als je niet voor je kind kunt zorgen?
- Hoe ga je om met verjaardagen, vakanties en feestdagen?
6. Wat spreek je af over omgang met familie?
Ex-familie bestaat niet voor kinderen. Dus het ligt voor de hand dat zij daarmee contact houden. Maar soms is het wijs om daarover afspraken te maken. Stel je moet een week naar het buitenland voor je werk. Mogen de kinderen dan bij je ex-schoonouders ondergebracht worden? Wat je ook afspreekt, houd wel rekening met de beperkingen die het omgangsrecht grootouders met zich meebrengt.
7. Welke andere zaken leg je vast in het ouderschapsplan?
Het komt vaak voor dat het gezamenlijk opvoeden van de kinderen voor de scheiding heel goed ging, maar daarna veel minder. Grote kans dat je na verloop van tijd immers steeds verder uit elkaar groeit. Dat kan ook gevolgen hebben voor de opvoeding van de kinderen. Lees bijvoorbeeld dit blog: 3 lessen voor ouders na 300 scheidingen met kinderen.
Tijdens het opstellen van een ouderschapsplan kun je wel alvast nadenken over de volgende vragen:
- Hoe ga je om met de verschillen tussen de ouders?
- Verplichten jullie elkaar om in de buurt te blijven wonen?
- Wat doe je als één van beiden een nieuwe relatie krijgt?
Jaarlijks evalueren en ouderschapsplan wijzigen
Veranderingen horen bij het leven en zeker kinderen groeien snel. Ook gebeurt het bijna altijd dat één van beide ouders een nieuwe relatie krijgt. Zoiets kan invloed hebben op de zorg voor de kinderen. Daarom is het slim om in het plan af te spreken dat jullie jaarlijks evalueren en zo nodig de gemaakte afspraken aanpassen. Zo blijft het ouderschapsplan actueel en houvast bieden.
Tussentijds ouderschapsplan aanpassen
Natuurlijk kan het plan ook tussentijds worden aangepast. Zo zal de kinderalimentatie waarschijnlijk moeten worden aangepast wanneer een ouder zijn of haar baan verliest en hierdoor minder verdient. Of de zorgverdeling wijzigt omdat jullie zoon of dochter bijvoorbeeld niet kan wennen aan een co-ouderschap. Of andersom, jullie willen de zorg toch meer bij helfte delen dan aanvankelijk voorgenomen.