Onderzoek: dit is waarom mensen vechtscheiden

In mei en juni van dit jaar deden wij grootschalig onderzoek naar de aard en omvang van echtscheidingen in Nederland. Daarvoor riepen wij alle Nederlandse echtscheidingsmediators (circa 1.300) op om deel te nemen aan het onderzoek. 22 procent gaf hieraan gehoor. In totaal deden 293 mediators mee aan het onderzoek. Eerder schreven wij dat uit dit onderzoek is gebleken dat na de zomervakantie de meeste echtscheidingen worden aangevraagd.

Nu zijn ook de antwoorden in kaart gebracht van de mediators op de vraag waarom mensen precies in een vechtscheiding belanden.

Aantal vechtscheidingen neemt toe

24 procent van de echtscheidingen die mediators verzorgen, zijn vechtscheidingen. Vechtscheidingen zijn echtscheidingen die uitlopen op een groot gevecht dat voor de rechter en door advocaten gestreden wordt, en waarbij het doel, behalve scheiden, ook is om de ander materiële of immateriële schade toe te berokkenen.

Echtscheiding vaker aangevraagd door vrouw

Vrouwen vragen over het algemeen vaker een echtscheiding aan dan mannen. Waar slechts bij 3,9 procent van de mediators het de mannen zijn die het vaakst een echtscheiding aanvragen, zijn dit bij 53,1 procent van de gevallen juist vrouwen. Een groot gedeelte van de mediators ziet weinig verschil tussen welke sekse de scheiding aanvraagt.

Redenen om te gaan scheiden

Waarom besluiten mensen te gaan scheiden? Wij vroegen aan mediators om de redenen op te geven die het vaakst voorkomen bij respectievelijk echtscheidingen en vechtscheidingen. Dit resulteerde in een rangschikking van de meest veelvoorkomende redenen waarom mensen vechtend uit elkaar gaan:

Oud zeer en vreemdgaan de meest voorkomende redenen om te vechtscheiden

Onverwerkt oud zeer is de voornaamste reden dat mensen van elkaar vechtscheiden. Wat er precies wordt opgekropt, kan erg verschillen. Of het nu het systematisch vergeten van de trouwdag is, of een korte affaire uit het verleden, het gaat er vooral om dat een van de partners (of beide) niet het gevoel heeft de zorgen daarover bespreekbaar te kunnen maken. Dit leidt tot een ongezonde vicieuze cirkel, die uiteindelijk eindigt in een vechtscheiding. Na onverwerkt oud zeer is vreemdgaan de belangrijkste reden tot vechtscheiden.

Bij echtscheidingen komen twee andere redenen naar voren als voornaamste reden tot scheiden. Het gaat hier in de eerste plaats om ‘Geen vertrouwen meer in elkaar’ hebben, nauw gevolgd door ‘op elkaar uitgekeken’ zijn.

Mannen hebben iets vaker een ander dan vrouwen

Dat mannen vaker vreemdgaan dan vrouwen, is een algemeen heersende opvatting. De mediators bevestigen dit ook op basis van hun ervaring. Wel moet daarbij gezegd worden dat mannen ‘slechts’ zo’n 3,4 procent vaker vreemdgaan dan vrouwen.

Opmerkelijk feit is dat het hebben van een ander niet veel vaker leidt tot een vechtscheiding ten opzichte van een echtscheiding. Vreemdgaan door de man of vrouw wordt niet eens 1 procent vaker genoemd als reden waarom mensen vechtscheiden in plaats van echtscheiden.

Financiële problemen vermeerderen kans op vechtscheiding

Financiële problemen zijn de vierde belangrijkste reden waarom mensen in een vechtscheiding belanden. Opvallend is dat financiële problemen juist veel minder vaak genoemd worden als reden bij een normale echtscheiding dan bij een vechtscheiding. Geconcludeerd kan dus worden dat waar er financiën op het spel staan, ruzie vaker voorkomt.

Financiële problemen verhogen de kans op vechten tijdens de echtscheiding zelfs meer dan vreemdgaan of lichamelijk geweld:

Schoonfamilies, dubbellevens en psychische mishandeling

Ook de bemoeienis van de schoonfamilie is vaak een belangrijke factor bij vechtscheidingen: dit is de vijfde meest voorkomende reden. Het kan dan bijvoorbeeld gaan om bemoeienis van de schoonouders met de (wel of niet religieuze) opvoeding van de kinderen, vakantiebestemmingen of om financiën.

Psychische mishandeling wordt als zesde genoemd, en onenigheid over de opvoeding van het kind als zevende reden.

De betrokkenheid van kinderen bij echtscheidingen

In 78 procent van de echtscheidingen zijn minderjarige kinderen betrokken. Het blijkt dat ouders bij voorkeur tijdens de vakanties deze kinderen over de echtscheiding vertellen: de grootste jaarlijkse pieken in echtscheidingen zijn in september en januari.

Het nut van mediation

Een stap naar de mediator is meestal een wijs besluit. In 88 procent van de (echt)scheidingszaken die mediators hebben verzorgd, werd de zaak namelijk afgesloten met een door partijen getekend convenant en/of ouderschapsplan. Echtscheidingen duren vanaf eerste kennismaking bij de mediator tot inschrijving bij de burgerlijke stand gemiddeld 6 maanden en kosten alles bij elkaar €2.668 euro.